Il mestiere di vivere 1936 [ 9 ]

1936

9

Ότι στην παραγωγή ενός έργου συμβάλλει το κοινό, είναι αναμφισβήτητο. Πάντως υπάρχουν και πολλά έργα που γεννήθηκαν δίχως εκείνον τον οφθαλμοφανή, ανήσυχο, θορυθώδη και ανάκατο κύκλο ανθρώπων, απ`όπου δέχεται το έναυσμά της η μεγάλη τέχνη. 

Ωστόσο το κοινό δεν έλειπε. Απλώς ο δημιουργός το είχε φανταστεί, το είχε δημιουργήσει (ήτοι: το είχε ορίσει, επιλέξει και αγαπήσει). Γενικά, οι αρχαίοι, ίσαμε τον ρομαντισμό, διαθέτουν έναν κύκλο χειροπιαστό` οι νεώτεροι έχουν ως διακριτικό τους γνώρισμα την απουσία του, και μάλιστα αποκαλύπτουν το μεγαλείο τους (όπως οι αρχαίοι το απεκάλυπταν στην ενστικτώδη κατανόηση του αληθινού κοινού, πέρα από τους διάφορους σχολιαστές) στην ικανότητα επιλογής και δημιουργίας των αναγνωστών τους. 

Σημειώνω εν τούτοις ότι είναι λάθος να θεωρεί κάποιος συγγραφέας δυνατή την προοδευτική δημιουργία του δικού του κοινού. Έτσι δημιουργείται, το πολύ-πολύ, το χειροπιαστό κοινό, δηλαδή το κοινό του εκδότη. Όμως το αληθινό κοινό πρέπει να προϋποθετεί εξ ολοκλήρου από το πρώτο κιόλας έργο.

Τζέσαρε Παβέζε  Επιλογή από το   Il mestiere di vivere  Εισαγωγή - μετάφραση Παναγιώτης Κονδύλης, εκδόσεις σ τ ι γ μ ή  Αθήνα 1993